ვალდებულების მექანიზმი ჩვევების ცვლილებისთვის
ჯეიმს ქლიარის თქმით, ზოგჯერ უკეთესია ცუდი ჩვევების გამოყენების გართულება და მასთან შეწინააღმდეგება, ვიდრე კარგი ჩვევების გამარტივებაზე ზრუნვა. ქცევის ცვლილების მესამე წესის თანახმად, თუ კარგი ჩვევის გამარტივება და გეგმის მიყოლა გამუდმებით გვიჭირს, უმჯობესია ცუდი ჩვევების გართულებაზე ვიზრუნოთ. ამისთვის კი საჭიროა ისეთი მექანიზმის შემუშავება, რომელსაც ფსიქოლოგები ვალდებულების მექანიზმს უწოდებენ.
ვალდებულების მექანიზმი არის აწმყოში გაკეთებული არჩევანი, რომელიც ქმედებებს აკონტროლებს მომავალში. ეს არის მექანიზმი, რომელიც სამომავლო ქცევასა და ცუდ ჩვევებს ზღუდავს.
ვალდებულების მექანიზმი სასარგებლოა, რადგან საშუალებას გვაძლევს, კარგი განზრახვებით იქამდე მივიღოთ სარგებელი, სანამ ცდუნებას ავყვებით. მთავარი კი ისაა, ამოცანა შეიცვალოს ისე, რომ კარგ ჩვევაზე უარის თქმას უფრო მეტი ძალისხმევა სჭირდებოდეს, ვიდრე მის განხორციელებას.
ვალდებულების მექანიზმი არა მხოლოდ ქცევის კონტროლის ინსტრუმენტია, არამედ გარემოს გარდაქმნის გზაც. როცა ვქმნით რეალობას, სადაც ცუდ ჩვევებზე უარის თქმა პრაქტიკულად გარდაუვალია, ხოლო კარგ ჩვევებთან დაკავშირებული ქმედებები უფრო ხელმისაწვდომი და მარტივია — ჩვევების შეცვლა ბუნებრივ პროცესად იქცევა.
ამ გზით, ჩვევების შეცვლა აღარ არის მხოლოდ ნებისყოფის საგანი ის ხდება ჭკვიანური, წინასწარი სტრატეგიის შედეგი — მოქმედება დღეს, რათა უფრო ძლიერი და მიზანმიმართული ვიყოთ ხვალ.